Zasady komentowania: bez anonimowych komentarzy

Czy w piątek Oktawy Wielkanocnej obowiązuje post?

Kodex Prawa Kanonicznego z 1917 r. jak też Kodex z 1983 r. mówią wyraźnie, że poszczególne piątki całego roku są dniami z obowiązującą wstrzemięźliwością od pokarmów mięsnych. Piątek w Oktawie Wielkanocnej nie jest wymieniony jako wyjątek.  

Kodex z 1917 r. jest dość precyzyjny i nie pozostawia wątpliwości:



Kodex z 1983 r. niby powtarza za Kodexem z 1917 r., ale jednak rozmywa: 


Istnieje interpretacja, że piątek Oktawy jest uroczystością (solemnitas), która wypiera post. Jest to możliwa interpretacja dla CIC z 1983 r., ale nie konieczna. I na pewno nie wynika z samego CIC. Ranga Oktawy Wielkanocnej jako solemnitas określona jest w mszale Pawła VI, tym samym obowiązuje jedynie przy zastosowaniu Novus Ordo.

Wiadomo, że w Kościele są także wsześniejsze mszały, jak Missale Romanum św. Piusa V. Do niego dostosowany jest CIC z 1917 r., który odnośnie postu i abstynencji jest precyzyjny i jednoznaczny.

Otóż w CIC z 1917 r. jest powiedziane, że
- tylko niedziele i święta nakazane (czyli z obowiązkiem uczestniczenia we Mszy św. oraz powstrzymania się od pracy) usuwają charakter dnia pod względem pokutnym, oraz że
- usuwają tylko dni z abstynencją i postem oraz z samym postem, czyli nie usuwają dni z samą abstynencją jak piątki całego roku.

Dni Oktawy Wielkanocnej nie są świętami nakazanymi (pojęcie to istnieje także w nowym prawie kanonicznym), tym samym nie usuwają charakteru piątku pod względem postu.


Post scriptum
Temat wywołał dość niespodziewaniu ożywione dyskusje, zwłaszcza głosy protestu zwolenników jedzenia mięsa w piątek Oktawy Wielkanocnej. Jest wśród nich także wielu sympatyzujących z liturgią tradycyjną, a mimo tej sympatii opowiadających się za dyscypliną postną Novus Ordo. Motywy mogą być różne, w tym także niewiedza.

Otóż obchodzenie oktaw świąt jest właściwie nawiązaniem do tradycji starotestamentalnej, gdzie święta tzw. pielgrzymkowe obchodzono przez osiem dni. W Kościele ten zwyczaj pojawił się dopiero w IV wieku, najpierw tylko na Wschodzie. Jednak pierwotnie nie świętowano wszystkich ośmiu dni, lecz jedynie dzień ósmy. Z czasem dni Oktawy Wielkanocnej - która obok Oktawy Epifanii jest nastarsza - otrzymały własne formularze mszalne, co jednak nie oznaczało przyznania im rangi właściwego święta czyli pierwszego dnia Oktawy. W ciągu wieków liczba oktaw rosła, tak że św. Pius V musiał dokonać poważnej redukcji w wydanym przez siebie Missale.

Tak więc dopiero w Novus Ordo zrównano wszystkie dni Oktawy z samym świętem. Jest to nowość nie mająca podstaw w Tradycji Kościoła, zaś podejmująca zwyczaj starotestamentalny i żydowski. Aczkolwiek w sposób niekonsekwentny, gdyż dotyczy tylko liturgii i dyscypliny postnej (wyparcie abstynencji w piątek), a nie świętowania w znaczeniu obowiązku uczestniczenia we Mszy św. oraz powstrzymania się od pracy.

9 komentarzy:

  1. Dni Oktawy Wielkanocnej mają rangę uroczystości. Czy to nie zmienia odpowiedzi na postawione pytanie?

    OdpowiedzUsuń
  2. Kodeks z 1917 roku został przecież zastąpiony przez ten z 1983, prawda?
    Czyli obowiązuje ten późniejszy, gdzie jest ujęte, że wstrzemięźliwość nie obowiązuje w uroczystość.
    Dla pewności chciałbym dopytać gdzie jest napisane, że każdy dzień oktawy wielkanocnej to uroczystość? I gdzie jest lista wszystkich uroczystości, które przecież nie pokrywają się ze świętami nakazanymi?

    OdpowiedzUsuń
  3. Nie jestem teologiem, zajmuje się jednak naukami prawnymi. Z tego co wiem jedynym prawem kanonicznym obowiązującym w Kościele jest to z roku '83. Rozumiem, ze stara Msza dostosowana była do innego kodeksu ale ten kodeks już nie obowiązuje. Ale nawet gdybyśmy przyjęli, ze do starej Mszy kodeks z 1917 r. to i tak przecież nie ma w Kościele takiego ordynariatu personalnego, którego członkowie, jako zwolennicy tradycji, byliby zobowiązani do przestrzegania prawa z 1917 r. Prawie wszyscy, którzy chodzimy na stara
    Msze należymy do parafii NO. Nie rozumiem zatem dlaczego w pitek w oktawie Wielkanocy nie mógłbym jeść mięsa. W takim przypadku jeżeli w ten dzień poszedłbym na Msze NO to mógłbym jeść mięso, a jak na TLM to miałbym zakaz? Proszę mnie źle nie rozumieć, niejedzenie mięsa to nie koniec świata. W zależności od tego jaka Msze wolę obowiązują mnie inne zasady?

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Przecież jest wyraźnie napisane, że na podstawie nowego prawa kanonicznego, przy przyjętej powszechnie interpretacji, wstrzemięźliwość w piątek oktawy wielkanocnej nie obowiązuje. Przy okazji wskazano, że to niewłaściwa zmiana.

      Usuń
    2. Tak, inne. I nie chodzi o kodeks prawa kanonicznego a o mszał. W nowym mszale oktawa ma rangę uroczystości i starym nie.

      Usuń
  4. Wbrew temu, co Ksiądz pisze, święta usuwają samą abstynencję.
    Can. 1252 §4 „Diebus dominicis vel festis de praecepto lex abstinentiae, vel abstinentiae et ieiunii, vel ieiunii tantum cessat, excepto festo tempore Quadragesimae, nec pervigilia anticipantur; item cessat Sabbato Sancto post meridiem.”

    OdpowiedzUsuń
  5. Wbrew temu, co Ksiądz pisze, święta usuwają abstynencję.
    Can. 1252 §4 „Diebus dominicis vel festis de praecepto lex abstinentiae, vel abstinentiae et ieiunii, vel ieiunii tantum cessat, excepto festo tempore Quadragesimae, nec pervigilia anticipantur; item cessat Sabbato Sancto post meridiem.”

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. teologkatolicki5 kwietnia 2023 18:33

      Jest przecież jasno powiedziane, że święta we Wielkim Poście nie przerywają ani abstynencji, ani postu.

      Usuń
  6. Nadeszły czasy, ze statystyczny Polak zjada rocznie około 75 kg mięsa, 10 kg sera, 160 jaj. Ile w tym białka zwierzęcego? A nie wspomniałem o białku roślinnym (orzechy, r. strączkowe itp.). I akurat musi wykorzystać dyspensę. Nie może ofiarować tego piątkowego dnia i wstrzymać się od pokarmów mięsnych. Ktoś powiedział: "Wymagajcie od siebie, choćby inni od was nie wymagali".

    OdpowiedzUsuń