Czy jest cnota słodyczy?

Nie zapoznałem się z całością rekolekcyj o. Wawrzyńca, lecz z dwoma naukami, począwszy od tej wskazanej w tytule. Wskazano mi na nią jako adresowaną do mnie, zapewne z tego powodu, że jestem znany z ostrej krytyki herezyj i nadużyć. Z uwagą zapoznałem się, by skorzystać z pouczenia i upomnienia. Doceniam intencje i ogólnie treść w sumie lepszą niż u innych medialnych "gwiazd" kościelnych.

Problematyczne jest mówienie o "cnocie słodyczy". O. Wawrzyniec wspomina, że polskie tłumaczenie dzieła francuskiego teologa x. Adolfa Tanquerey'a mówi w tym miejscu o łagodności, jednak nie uzasadnia, dlaczego sam wybiera określenie "słodycz". W innym kazaniu rekolekcyjnym przyznaje się, że nie zna francuskiego:

Także tłumaczenie angielskie mówi o "łagodności":

W oryginale francuskim słowo to brzmi "douceur":

Samo słowo ma lexykalnie dość szerokie znaczenie, jak podaje standartowy słownik, jednak w znaczeniu cechy moralnej jest synonimem cierpliwości i łagodności:

O wiele ważniejsze niż znaczenie słownikowe jest teologiczne znaczenie użyte w kontexcie przez autora dzieła, na które powołuje się o. Wawrzyniec. X. Tanquerey definiuje "douceur" jako cnotę łączącą w sobie umiarkowanie, cierpliwość oraz życzliwość, zarówno wobec bliźnich jak też wobec siebie oraz wobec wszystkich rzeczy zarówno ożywionych jak też nieożywionych. Jest to cnota w istocie wewnętrzna, tzn. mająca miejsce w woli oraz wrażliwości, jednak przejawiająca się w słowach, gestach i zachowaniu.

Tym samym x. Tanquerey odnosi się wyraźnie do pary cnót clementia et mansuetudo, o której mówi św. Tomasz jako pochodnej części kardynalnej cnoty umiarkowania:

Już pobieżne zapoznanie się z tą systematyką wystarczy by stwierdzić, że nie ma to wiele wspólnego ze słodyczą, ani w potocznym rozumieniu ani w rozumieniu teologicznym.

Podsumowując:
Użycie określenia "słodycz" w tym temacie nie tylko nie ma pojęciowego oparcia w teologii katolickiej. W tej tematyce z całą pewnością nie chodzi o słodzenie komuś słowami czy gestami w sytuacji, gdy słuszny jest gniew i kara. Słodycz byłaby zakłamaniem sytuacji i tym samym przeciwna miłości Boga, który jest prawdą i miłuje prawdę, oraz miłości bliźniego, która wymaga upomnienia czy nawet skarcenia. Słusznie więc o. Wawrzyniec dołącza temat upomnienia.

Zacząć należy od tego, że cnota łagodności (clementia et mansuetudo), o której mówi św. Tomasz, nie jest cnotą nadrzędną, lecz podrzędną i mniejszą niż cnoty teologalne jak wiara, nadzieja i miłość, czy też kardynalne jak roztropność i sprawiedliwość:

Oznacza to, że łagodność ustępuje i powinna ustępować, jeśli wymagają tego inne cnoty, jak chociażby sprawiedliwość, oczywiście w połączeniu z umiarkowaniem, ponieważ cnoty kardynalne, podobnie jak teologalne, stanowią całość. 

Takie samo jest ujęcie w całej katolickiej literaturze teologiczno-duchowej. Tutaj jeszcze jeden przykład:

Przede wszystkim teza o. Wawrzyńca, że nie należy upominać, jeśli nie można tego uczynić ze słodyczą i w sposób unikający zawstydzenia upominanego, nie ma podstaw w katolickiej teologii moralnej. Przytoczyć można chociażby św. Augustyna:

(źródło tutaj)

Tym samym jedynym warunkiem upomnienia jest miłość, a nie taka czy inna reakcja osoby upomnianej. 

Wiadomo, że upomnienie godzi w pychę. Osoba, która popełniła błąd czy grzech z powodu słabości, a nie złej woli, z wdzięcznością przyjmie upomnienie, nawet jeśli nie jest ono słodkie, wiedząc, że może je wykorzystać dla pożytku swojej duszy, nawet jeśli byłoby niesłuszne.