Koniec katolicyzmu kremówkowego

 

Powyższy tytuł brzmi owszem patetycznie, odpowiada jednak procesowi, który jest zauważany chyba przez wszystkie strony: film publicystyczny atakujący długoletniego sekretarza osobistego najpierw arcybiskupa i kardynała Karola Wojtyły, a następnie papieża Jana Pawła II, w pewnym sensie wyznacza koniec pewnej związanej z tym imieniem epoki. Fragment mówiący o postulowaniu anulowania kanonizacji papieża-Polaka jest tego ostrym wyrazem. Nie są tutaj istotne możliwości realizacji oraz implikacje tego postulatu. Istotny jest fakt jego postawienia oraz tegoż motywy i racje. 

Film nie jest bezstronny. Co zresztą nie zaskakuje, gdyż chodzi o producenta znanego z lewacko-antykatolickiej linii. Wzmianka o zmarłym abpie Józefie Życińskim, który rzekomo miał się angażować w Watykanie przeciw duchownym przestępcom sexualnym, świadczy dość wyraźnie o preferencjach kościelno-politycznych (należy pamiętać, że Życiński zawdzięczał swoją karierę systemowi wojtyliańskiemu i był mocno w nim osadzony). Tym niemniej słusznie ukazuje pewne fakty i powiązania, których szczegóły dotychczas nie docierały do szerokiej publiczności, choć istota spraw jest od dawna znana. Nowością jest dążenie do rozliczenia kardynała Dziwisza z roli u boku Jana Pawła II, zwłaszcza w ostatnim okresie jego życia. 

Dla pełności obrazu i tym samym sprawiedliwej oceny należałoby jednak ukazać wiele więcej wątków, zwłaszcza politykę personalną Jana Pawła II, jego relacje z Kurią Rzymską oraz z poszczególnymi biskupami, zwłaszcza w Polsce. Nie bez znaczenia są stosunki z innymi organizacjami, zwłaszcza takimi jak Opus Dei, tzw. charyzmatycy, tzw. neokatechumenat, wspólnota Sant' Egidio itp., gdyż także one nabrały znaczenia i wpływów za jego rządów, nie tylko "Legia Chrystusa". W każdym razie fałszywy jest obraz, jakoby tylko ta ostatnia organizacja (sam zakon wraz z przybudówkami świeckich) cieszyła się sympatią i poparciem najbliższego otoczenia papieża. 

Na pewno kluczem do zrozumienia stosunku papieskiego prywatnego sekretarza do nich nie są korzyści materialne same w sobie. Nie wiemy wprawdzie, czy i jakie prywatne korzyści odnosił obecny kardynał Dziwisz, jednak raczej nic nie wskazuje na działanie w swoim prywatnym interesie. Jeśli przyjmował znaczne sumy dzięki swojej pozycji w domu papieskim, jak wynika z filmu, to przeznaczał je raczej na cele kościelne i charytatywne. 

Kluczowym jest pytanie: Dlaczego tuszował oskarżenia o nadużycia sexualne? Jeśli nie miał podstaw do traktowania ich jako niewiarygodne, a tym samym uznawał bądź przynajmniej dopuszczał ich prawdziwość, to na jakiej podstawie przeszkadzał w pociągnięciu winnych do odpowiedzialności? Skoro nie odnosił prywatnych korzyści - a na to wszystko wskazuje - to moim zdaniem odpowiedzi należy szukać w sferze teologicznej czy quasi teologicznej. 

Obecny kard. Dziwisz nie odbył żadnych specjalistycznych studiów teologicznych. Równocześnie pewne jest, że jego długoletnia najbliższa służba dla Karola Wojtyły musi mieć związek z tegoż poglądami. Ich zażyłość musiała być ugruntowana nawet głębiej niż w poglądach, mianowicie tym bardziej w pobożności i nastawieniu życiowym. Żaden charakter, zwłaszcza tak mocny jak Karola Wojtyły, nie zniósłby dysharmonii w tak bliskiej i długotrwałej relacji, która była relacją domowników, ojcowsko-synowską, oczywiście na płaszczyźnie duchowej. Nawet jeśli ks. Dziwiszowi udawało się utrzymywanie pewnych spraw w tajemnicy przed swoim szefem i ojcem duchowym, to jednak musiało to być zgodne z zasadniczym nastawieniem poglądowo-życiowym tego ostatniego. 

Z tym powodów uważam, że kluczem do zrozumienia postępowania ks. Dziwisza są dwa główne wątki myśli Jana Pawła II, mianowicie:

- tzw. teologia ciała, oraz

- koncepcja miłosierdzia. 

Modna obecnie "teologia ciała" sprowadza się właściwie do teologii sexualności, czyli genitaliów, a nie całego ciała ludzkiego. Tak więc już samo określenie jest przekłamaniem. Owszem, Karol Wojtyła jako filozof i potem jako papież bronił różnicy płci, ich komplementarności, oraz sprzeciwiał się prawnym przywilejom dla związków homosexualnych. Równocześnie jednak jego myślenie - w swoich zasadach zaczerpniętych z fenomenologii - jest niestety podatne na wnioski, które mogą służyć także dla ideologii genderyzmu. Mówiąc najprościej: skoro istotna jest relacja personalna i to oderwana od obiektywnej tożsamości biologicznej (K. Wojtyła zasadniczo nie dokonuje tego oderwania, lecz jest ono immanentnie zawarte w fenomenologii), to dzięki temu można uzasadnić także stosunki oraz związki homosexualne. 

Jeszcze bardziej zaważyły poglądy w kwestii miłosierdzia, konkretnie według koncepcji zawartej w "Dzienniczku" s. Faustyny, której kult dopiero Jan Paweł II nie tylko uwolnił od zakazów Stolicy Apostolskiej, lecz wypromował do rangi największych świętych Kościoła. W tym miejscu nie będę powtarzał teologicznych zarzutów w tej sprawie (por. tutaj). Wystarczy zwrócić uwagę, że działanie ks. Dziwisza można całkowicie wyjaśnić przez pojęcie miłosierdzia bez sprawiedliwości, a to właśnie pojęcie cechuje "Dzienniczek" s. Faustyny. 

Nie jest tajemnicą, że Jan Paweł II rządził Kościołem żelazną ręką. Z wyjątkiem Kurii Rzymskiej, którą praktycznie pozostawił samej sobie. Wykorzystując swoją popularność medialno-masową, budował władzę na osobistym autorytecie. Realnie wzmocnił w ten sposób nie tylko swoją władzę i pośrednio także władzę papieską, lecz również ogólnie władzę w Kościele, która jest pochodna. Wzmocniło to równocześnie poczucie dowolności oraz bezkarności w ramach, które wyznaczała aktualna władza. W połączeniu z osobistym charakterem autorytetu stwarzało to okazję do nadużyć władzy, co także zostało wspomniane w filmie: osobisty sekretarz kard. Macharskiego był tak mocno usadowiony w systemie władzy sięgającym do samego papieża, że czuł się praktycznie bezkarny i de facto uprawniony do praktykowania swoich zboczonych zachcianek. 

Nie trudno zauważyć, że tak zbudowany system musi upaść. Nie ma to nic wspólnego z upadkiem Kościoła. To jest rozkład wojtylianizmu w znaczeniu prywatnych poglądów, które nie muszą mieć wiele wspólnego z autentycznym nauczaniem Kościoła i faktycznie nie mają. Ten system zaczyna się sypać i będzie to widoczne i szczególnie bolesne w Polsce. 

A jest to dopiero początek. Wraz z odchodzeniem ze sceny publicznej następnych bohaterów epoki wojtylianizmu oraz wchodzeniem w dorosłość pokolenia, dla którego pontyfikat Jana Pawła II jest już tylko wspomnieniem rodziców i dziadków, będą nasilały się nie tylko następne odkrycia faktów, lecz także krytyczne analizy teologiczne, filozoficzne, socjologiczne itp. W każdym razie spokojne i trzeźwe całościowe spojrzenie na pontyfikat Jana Pawła II jest dopiero przed nami.